به گزارش خبرگزاری حوزه، علیرضا فولادی در سومین نشست ادبی کانون نویسندگان قم در موسسه آموزش عالی طلوع مهر که با حضور جمعی از شاعران و نویسندگان با موضوع "سهگانی، شعرایرانی، حکمت جهانی" برگزار شد، به عنوان مقدمه، تصریح کرد: سهگانی از خردادماه سال ۱۳۸۹ به صورت رسمی به عرصۀ شعر گام نهاد و تاکنون هم رشد کمی و کیفی چشمگیری داشته و هم توجه شاعران و مخاطبان فراوانی را برانگیخته است.
مبدع سهگانی با بیان اینکه در کتاب بوطیقای سهگانی و مسایل آن نکات مهم این نوع شعر را به رشته تحریر در آوردهاست، تصریح کرد: سهگانی قالبی شعری است که از سه مصراع یا سه سطر پدید میآید و در پایان آن ضربۀ ذهنی میخورد و در سه شاخه کلاسیک و نیمایی و سپید ارائه میشود.
وی افزود: به عبارت فنیتر سهگانی نوعی شعر با فرم بیرونی ـ کلی «کوتاه» و«سهلختی» و فرم درونی ـ کلی «بسته» و «کوبشی» است. از میان ویژگیهای بنیادین سهگانی، دو ویژگی «کوتاه» بودن و «سهلختی» بودن به ترتیب کمیّت هندسی و عددی سهگانی را میسازند و با یکدیگر بنیاد «فرم مکانیک» آن را شکل میدهند. همچنین دو ویژگی «بسته» و «کوبشی» بودن، به ترتیب کیفیت هارمونیک و ریتمیک سهگانی را میسازند و با هم بنیاد «فرم ارگانیک» آن را شکل میدهند. در یک سهگانی وجود همۀ این چهار ویژگی به طور همزمان ضرورت دارد و این بدان معنا است که تنها وجود ویژگی «سهلختی» بودن، سهگانی پدید نمیآورد.
مبدع شعر سهگانی تصریح کرد: شعر سهگانی بر هفت اصل کشف و اتفاق شاعرانه؛ برخورد میان عاطفه و تفکر؛ برابری صورت و معنی؛ بهرهگیری از شگردهای ویژۀ امثال و حکم و کاریکلماتور و گزینگویه؛ تناقض؛ ایجاز مضاعف و زبان ساده استوار است.
وی اظهارداشت: سهگانی در سه شاخۀ کلاسیک و نیمایی و سپید پدید میآید؛ ولی از زمرۀ ساختشکنیهای پسانیمایی در شعر معاصر فارسی است. ساختشکنی اصلی آن اینجا است که ضمن پاسداشت پیشینهها، دیالکتیک زوج و فرد را در کنار دیالکتیکهای حی و حاضر شعر فارسی، یعنی دیالکتیک «تساوی و عدم تساوی» نیما و دیالکتیک «وزن و موسیقی» شاملو بر کرسی مینشاند.
وی سپس به بیان مآخذ سهگانی، پرداخت و گفت: اولین مآخذ سهگانی متون سه سطری بودند از نمونههای متون اشعار هایکوی ژاپنی است که غربیها آن را مورد توجه قرار دادند و از غرب به ایران آمد و سهگانی در تقابل با هایکو و مطابق ساختار ذهن و زبان ایرانیان ابداع گردید. همچنین نظر ما در ابتدا به نمونههای سهسطری دیگر مانند امثال و حکم سه سطری و حتی سورهی کوثر قرآن بود و اصلا تا آن زمان متونی دیگری را که از آنها نام میبرند، ندیده بودیم و اساسا همین دوری از تقلید باعث موفقیت آن بود.
فولادی مهمترین مآخذ سهگانی را رباعی عنوان کرد و افزود: این قالب کاملا ایرانی است و ما روند زمینه و ضربه را از رباعی گرفتهایم.
وی تصریح کرد: شعر سعدی از دیگر مآخذ سهگانی است؛ چرا که اشعار سعدی سهل و ممتنع است؛ یعنی در عین سادگی دارای معانی مهمی است و سهگانی نیز چنین است.
مبدع شعر سهگانی افزود: از دیگر مآخذ شعر سهگانی غزلیات حافظ است که دارای حکمت است. حکمت به معنای اعم یعنی تجربههای انسانی که برای زندگی سودمندند و شعر حافظ پر از این دست حکمتهاست و در سهگانی نیز وجود جهانبینی حکمی اهمیت اساسی دارد.
وی از دیگر مآخذ سهگانی را شعر سبک هندی دانست و افزود: مضمون یابی یا همان کشف و اتفاق شاعرانه از آنجا به سهگانی راه یافته است.
فولادی گفت: سهگانی یک شعر ایرانی است با تمام تجربههای موفق میراث شعر فارسی.
وی همچنین از شعر نیمایی و شعر سپید به عنوان دیگر مآخذ سهگانی نام برد.
گفتنی است در این جلسه استاد عباس فرساد شاعر قمی با گویش قمی شعر سرود و تعدادی از شاعران سهگانی که از شهرهای مختلف در این نشست حضور داشتند، اشعار خود را عرضه کردند.